Op 15 april 2024 is samen met installateur Tenten Solar en drie gemeente-ambtenaren de situatie op en om het dak van de sporthal bekeken. Dit was nodig voor het maken van een nauwkeurige offerte op maat. De werkelijkheid is toch altijd anders dan op de tekeningen!
De sporthal gezien vanaf het dak boven de kleedkamers
Vooral voor de gemeente-ambtenaren liggen er nog veel keuze’s die gemaakt moeten worden, zoals over de plaats en grootte van een warmte-terugwininstallatie.
Het moet niet gebeuren dat na een jaar de omvormers of de zonnepanelen weer moeten worden losgeschroefd als de werkzaamheden daarvoor gaan beginnen!
De omvormers komen buiten te hangen, maar wel onder een afdakje. Vanaf de omvormers is er een vrij korte toegang tot de grote meterkastruimte van de sporthal en het dorpshuis. Daar komt dan de meterkast van de energiecoöperatie te hangen. Pal ernaast is intern in het gebouw een transformatorhuisje van Enexis gelegen. De lijnen zijn wat dat betreft ideaal kort!
Er bleek nog een ongebruikte aansluiting met oude keramische stoppen aanwezig te zijn. Als die gebruikt zou kunnen worden, zou dit nog meer schelen in de aansluitkosten door Enexis!
Een kijkje in de meterkastruimte van de sporthal Ruinerwold en het dorpshuis BuddingehofTenten Solar neemt alle zaken mee in een offerte op maat. Deze offerte is nodig voor de aanvraag van de subsidie bij de overheidsdienst RVO van het ministerie van Economische Zaken.
Op het moment dat zij het project goedkeuren voor uitvoering, kunnen we in actie voor het werven van deelnemers en de realisatie in gang zetten.
Woensdag 24 januari is er door enkele bestuursleden samen met de werkgroep Duurzaam Berghuizen een bezoek gebracht aan het bedrijf Fortona in Zwolle. De werkgroep Duurzaam Berghuizen is al langere tijd op zoek naar hoe ze duurzame energie gezamenlijk kan winnen en ook opslaan voor eigen gebruik. Vandaar ook contacten met Energiecoöperatie Duurzaam Ruinen. Helaas bleek uit onderzoek dat er geen dak groot genoeg is in Berghuizen voor een goede businesscase voor een postcodeproject. De werkgroep zelf loopt actief energiebeurzen af en kwam zo in contact met het bedrijf Fortona in Zwolle. Hier kregen we een uitgebreide en diepgaande presentatie over hoe het bedrijf dat volledig is gericht op duurzame energiesystemen is ontstaan uit een elektronicagroothandel en wat zij kunnen betekenen voor zowel de werkgroep als de Energiecoöperatie. Centraal stond een IJzernatriumnikkel-batterijen, als veel milieuvriendelijker én veiliger alternatief voor de bekende lithiumionbatterijen.
Zij bieden hierbij een zoutbatterij van het Zwiters-Italiaanse FZSoNic aan, die volledig in Europa wordt gemaakt en ook volledig recyclebaar is. Hun diensten beslaan niet alleen installatie, fijn afstelling en monitoring, maar precieze berekeningen vooraf wat er nodig is voor een specifieke installatie. Als laatste werd op hun terrein een container met daarin meerdere stapelbare batterijen bekeken. De batterij werkt met opslag van hitte in zout. Toch is hiervan door de goede isolatie weinig te merken. Alhoewel de batterijen al leverbaar zijn, is Fortona nog bezig met de certificering van deze batterij voor 3-fasen. Dit is erg belangrijk voor verzekeringen, aangezien op het moment lithiumion-batterijen in huizen worden geplaatst zonder de juiste certificering. Dergelijke batterijen kunnen niet geblust worden als ze in brand vliegen, wat kan betekenen dat een verzekering niet uitkeert na brand.
Het bezoek was intensief leerzaam en voor de energiecoöperatie interessant als zich een project aandient dat groter is dan een kleinzakelijke aansluiting.
De gegevens van de installatie wordt vanaf nu met maandgrafieken weergegeven. Een directe koppeling van de gegevens uit de website naar deze website is lastig in verband met de veiligheid van de verbinding. Vandaar dat op de website de productie van de installatie wordt weergegeven pagina Projecten
Productie Schapenstreek 3 in december 2023
In december is er ondanks het uiterste natte en dus sombere weer nog steeds geleverd en wel 517,28 kWh. Dat lijkt nog heel wat, maar is het slechts 5,6% van de productie van juni 2023. De installatie leverde toen 9237,61 kWh. Maar ook binnen een maand december valt de variatie op, waarbij het dieptepunt van de maand werd bereikt op 5 december, met slechts 4,54 kWh productie. Dit is nog altijd meer dan de slechtste dag tot nog toe, want dat was 30 november 2023 met slechts 2,77 kWh…
Tijdens de Algemene Ledenvergadering op 18 mei 2023 werd informatie gegeven over de stand van zaken van het zonnepanelenproject op Sporthal De Buddingehof in Ruinerwold.
De gemeente De Wolden is hiervan de eigenaar en sinds december 2022 is Energiecoöperatie Duurzaam Ruinen dan ook in gesprek met de gemeente De Wolden over een Postcoderoosproject op het dak van de sporthal. De gemeenteraad had op 22 april 2021 al besloten dat 5 gemeentelijke gebouwen Bijna Energie Neutraal (BENG) zouden worden gemaakt, waaronder de sporthal “De Buddingehof”. Hiervoor was een krediet van € 210.331 euro voor beschikbaar en daarmee zouden ook zonnepanelen op het dak mogelijk moeten worden. Het dak bood voldoende plaats voor meer zonnepanelen dan nodig voor het “BENG” maken van het gebouw. Een transformatorhuisje was vlakbij en Enexis had ruimte op het netwerk om kleinzakelijke levering te verwerken, dus alle seinen stonden op groen. Het bestuur achtte dit daarom een zeer kansrijk en snel uit te voeren project.
Helaas bleek dit anders uit te pakken. Aanvankelijk was er bij de gemeente nog weinig duidelijk over de aanpak van het “BENG” maken van de sporthal. Toen het denken hierover begon werd het een langzaam proces, waarbij helaas de kennis en ervaring van de Energiecoöperatie niet werd benut.
Toen uiteindelijk de isolatie van het dak begon in mei, leek het project snel te kunnen starten. Helaas bleek het dak niet verzwaard, terwijl dit een eis was die uit een eerdere poging van de Energiecoöperatie Ruinerwold Energie Neutraal al bekend was. Het extra gewicht van de isolatie zorgde voor dat er nauwelijks nog zonnepanelen op de normale wijze gelegd konden worden. Op een plat dak is namelijk ballast nodig om de panelen goed vast te leggen. Onderzoek naar de draagkracht heeft dit bevestigd.
Zoninstraling sporthal Buddingehof
De hoop is nog gevestigd op zonnepanelen met een plastic basis die verlijmd worden op het dak. Er is dan geen glasdrager nodig voor de zonnecellen en ook geen ballast om de installatie op haar plaats te houden. De businesscase van een dergelijke installatie, die duurder is dan een standaard installatie op een plat dak, wordt er niet beter op. Precieze berekeningen van draagkracht voor deze innovatieve installatie moeten nog volgen.
In de media verschenen berichten dat netcongestie de oorzaak van de problemen zou zijn, maar dat is niet het geval. Het gaat hier namelijk om 2 kleine afzonderlijke installaties van de gemeente en de Energiecoöperatie. De gemeente zou op haar eigen aansluiting haar eigen zonnestroom gebruiken en een surplus aan het net leveren, waarbij de Energiecoöperatie met een volledig eigen aansluiting stroom aan het net zou leveren. Voor dergelijke kleine aansluitingen heeft Enexis de plicht de levering toe te staan. Daarnaast is de netcongestie in Ruinerwold momenteel niet zodanig dat dit een probleem is, zoals in sommige delen van Nederland overigens wel het geval is.
Maandag 23 januari is er een zogenaamde “Scope 12” keuring uitgevoerd om de hele installaties te doorlopen op veiligheidsgebied. Dit is namelijk een vereiste van de verzekeringsmaatschappij, in dit geval Univé. Bij de keuring worden o.a. allerlei kabels doorgemeten, zodat duidelijk is dat waarden binnen de normen liggen, zoals de weerstand in die kabels. De omvormers werden ook afgesloten en weer opgestart. Dit alles is zonder problemen verlopen en is de laatste mijlpaal van de installatie aan de Schapenstreek 3.
De keuring duurde ongeveer 2 uur, maar dit ging amper ten koste van de productie, aangezien het een zwaar bewolkte dag was.
Om goed overzicht te houden op de levering van stroom door de installatie is er voor het uitlezen van de productie een “energiemanager” aangeschaft van Beeclear. Met dit kleine apparaatje worden de gegevens van de elektriciteitsmeter opgeslagen en met de bijhorende software inzichtelijk te maken. Het piepkleine apparaatje wordt aangesloten op de P1-poort van de elektriciteitsmeter. Alle slimme meters hebben de mogelijkheid de data
Zo is er van elke 15 seconden te zien hoe de levering verloopt. Ook de omvormers leveren data die is uit te lezen. Maar hierbij zijn we afhankelijk van de bijbehorende app, waarvan de continuïteit niet vaststaat: in het verleden zijn voorgangers van deze webgebaseerde app zonder waarschuwing weggehaald! Ook moet die data betrokken worden via de cloud van het Chinese bedrijf, waar je liever niet afhankelijk van wil zijn. Het apparaatje van Beeclear slaat alle data op in een SD-kaartje, en die data komt het internet niet op. Daarnaast is er voor de Beeclear geen abonnement nodig en blijft de data in eigendom. Diverse meters laten de klanten betalen voor hun eigen data!
Alle toebehoren bij de Beeclear
De data geven ook inzicht over de jaren heen, zodat afwijkende prestaties gemakkelijker gevonden kunnen worden. Het apparaatje kan levering en afname laten zien over diverse tijdvakken, maar ook van alle stroom of juist van de drie fasen verschillend.
De veelheid van mogelijkheden en de onafhankelijkheid deed ons kiezen voor de Beeclear. Het merendeel van de apparaten op de markt wil de data doorsluizen of voor laten betalen via bijvoorbeeld een abonnement.
Een dergelijk apparaatje als de Beeclear is voor huishoudens van belang om inzicht te krijgen in het verbruik over de dag, maar ook van zaken als lekstroom en sluipverbruik. Een aanrader om te installeren op uw elektriciteitsmeter!
Grafiek van de opbrengst uit de webpagina van de omvormers
Maandag 7 november was een zeer sombere dag, waar de zon zich niet liet zien door de dichte bewolking. Bij veel zonnepanelenbezitters was de opbrengst nogal mager tot zelfs onmerkbaar. Maar de 140 panelen van 470 Wattpiek leveren gezamenlijk toch nog 41,47 kWh. Er is tot nog toe 2.854 kWh in totaal geleverd vanaf 5 oktober.
De drie omvormers van de coöperatie en de omvormer van Tom Lubbinge
Weer een stap verder naar energielevering! De omvormers, waarvan tot voor kort werd gevreesd dat ze nog ergens wekenlang onderweg waren naar Nederland, bleken afgelopen vrijdag afgeleverd bij de installateur Tenten Solar. Maandag 3 oktober zijn ze geïnstalleerd. De aansluiting van Enexis zou ook ondertussen gerealiseerd zijn, maar om onduidelijke redenen is er alleen een geul gegraven. Dinsdag 4 oktober komt hopelijk de aansluiting!
De monteurs plaatsen de zonnepanelen op de montageprofielenDe oostkant van het dak volledig belegd met zonnepanelen
Woensdag 21 september zijn de monteurs van Tenten Solar begonnen met het leggen van de eerste zonnepanelen. De Jinko Solar panelen van 470 Wattpiek waren voor de monteurs een novum: nog niet eerder hadden ze panelen met zo’n hoge opbrengst gemonteerd.
Het geluk dat deze specifieke zonnepanelen beschikbaar waren maakten dit dak een stuk rendabeler voor de postcoderoos, omdat we zo dichter in de buurt komen van wat er maximaal op een kleinzakelijke aansluiting geleverd kan worden. Dat maximum is voor de coöperatie het optimum, maar om dit compleet te bereiken had het dak groter moeten zijn. Het weer was ideaal voor plaatsing, behalve dat door de koude nacht er ijsafzetting op het metalen dak was, waardoor dit spekglad was. Er moest daarom iets later worden gestart met de werkzaamheden, omdat er nu eenmaal veel wordt gelopen op het schuine dak. Nadat eenmaal alle montageprofielen zijn geplaatst, gaat het monteren van de zonnepanelen relatief snel.
Montage van de profielen op het dak. Zicht op de valbeveiliging en de sleuf voor de kabels naar het woonhuis
Installateur Tenten Solar is dinsdag 20 september begonnen met het monteren van de profielen waar de zonnepanelen op worden vastgezet. In eerste instantie werden steigers geplaatst met hekwerken. Dit is dus niet zozeer voor het monteren bedoeld, maar voor de valbeveiliging. De nieuwe dakplaten zijn speciaal geschikt om eenvoudig de profielen op te schroeven. Toch komt de montage heel nauw: op de grootte van het dak kan een klein foutje in het uitmeten grote consequenties hebben! Zeker ons dak is tot alle randen toe vol gepland met zonepanelen, dus het moet precies passen.
Tegelijkertijd is de groepenkast al vast geplaatst door de installateur van Tenten Solar. Tom en Tjalling gaan vervolgens de meterkasten afmaken. Dit was nodig omdat de groepenkast en meterkasten (onder andere!) vereisten van de netwerkbeheerder zijn. Op woensdag 21 september komt de netwerkbeheerder de omgeving van de te maken aansluiting keuren. De installateur van Tenten Solar zal in latere instantie dus terug moten komen om de installatie verder af te werken. Overigens blijken de 3 omvormers van de coöperatie nog niet te zijn geleverd…
Ondertussen is een sleuf gegraven van het woonhuis naar de loods, waar de datakabel in komt te liggen, maar tevens de eigen stroomkabel van Tom Lubbinge naar zijn eigen meterkastaansluiting.
